دوش گرفتن با دمای آب کمتر از دمای 21 درجه سانتی‌گراد را دوش آب سرد می‌نامند و انجام مکرر این عمل در طی یک دوره زمانی خاص، فواید زیادی برای سلامتی دارد. روش آب‌درمانی (که به آن هیدروتراپی نیز می‌گویند) از قرن‌های پیش در جهت تمایل بدن ما برای سازگاری با شرایط سخت‌تر استفاده شده و در نتیجه بدن ما در برابر تنش و استرس مقاوم‌تر می‌شود.
دوش آب سرد منبع اصلی درمان برای هر بیماری نیست، اما می‌تواند به بهبود شرایط سلامتی و تندرستی ما کمک بسزایی کند. در این مقاله ما، فواید نشستن در جکوزی و وان حمام سرد و دوش گرفتن با آب سرد را بررسی می‌کنیم.
افزایش اندروفین
به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، حداقل 10 درصد از بزرگسالان آمریکایی در طول زندگی خود تحت تأثیر افسردگی قرار گرفته‌اند. بسیاری از داروها، بسته به شدت یا مدت علائم، افسردگی را درمان می‌کنند. یکی از روش‌های درمان جامع که محبوبیت زیادی پیدا کرده است، انجام آب درمانی یا هیدروتراپی است. در یک کارآزمایی بالینی نشان داده شد که دوش گرفتن یا نشستن در جکوزی و وان حمام سرد تا 5 دقیقه، به مدت 2 تا 3 بار در هفته، به کاهش علائم افسردگی کمک زیادی می‌کند.
برای افراد مبتلا به افسردگی، دوش آب سرد می‌تواند به عنوان نوعی الکتروشوک درمانی عمل کند. آب سرد تکانه‌های الکتریکی زیادی به مغز شما می‌فرستد. آن‌ها سیستم شما را تکان می‌دهند تا سطح هوشیاری، نظم و انرژی را افزایش دهند و همچنین باعث ترشح اندورفین که گاهی اوقات به آن هورمون شادی نیز می‌گویند، می‌شود. این تأثیر مثبت منجر به احساس سلامتی و خوشی می‌شود.
کمک به بهبود متابولیسم
چربی سفید نوعی از چربی است که ما با شرایطی مانند چاقی و بیماری‌های قلبی مرتبط می‌دانیم، اما همه ما با چربی قهوه‌ای متولد می‌شویم. محققان دریافته‌اند که چربی قهوه‌ای نقش مهمی در سلامت بزرگسالان دارد. سطوح سالم چربی قهوه‌ای نیز نشان می‌دهد که چربی سفید در سطح سالمی خواهد بود و چربی قهوه‌ای با قرار گرفتن در معرض دمای سرد فعال می‌شود.
افرادی که دچار اضافه وزن هستند نمی‌توانند به سادگی و بدون تغییر عادات سبک زندگی، با نشستن در جکوزی و وان حمام سرد یا گرفتن دوش آب سرد، کاهش وزن را تجربه کنند. اما گرفتن دوش آب سرد 2 یا 3 بار در هفته می‌تواند به افزایش متابولیسم و همچنین در طول زمان بهبود فرایند کاهش وزن کمک کند.
هنوز منبع معتبر علمی در مورد اینکه دوش آب سرد دقیقا چگونه به کاهش وزن افراد کمک می‌کند، مشخص نیست. با این حال، آب سرد می‌تواند سطوح خاصی از هورمون‌ها را یکنواخت و سیستم گوارشی را التیام بخشد. این اثرات می‌تواند به توانایی دوش آب سرد یا نشستن در جکوزی و وان حمام سرد برای کاهش وزن کمک کند.
بهبود گردش خون
شاید در ابتدا با غوطه‌ور کردن بدن خود در آب سرد، احساس ناخوشایندی به شما دست دهد، اما انجام این عمل می‌تواند نشاط آور نیز باشد! به این دلیل که آب سردتر از دمای طبیعی بدن ما، باعث می‌شود بدن کمی سخت تر کار کند تا دمای اصلی خود را حفظ کند. هنگامی که به طور منظم در آب سرد غوطه‌ور می‌شویم، سیستم گردش خون ما بهتر و کارآمدتر عمل می‌کند. برخی افراد همچنین گزارش می‌دهند که پوست آن‌ها در نتیجه دوش آب سرد بهتر و درخشنده‌تر به نظر می‌رسد، احتمالاً به دلیل گردش خون بهتر این عمل اتفاق می‌افتد.
حتی اگر اخیراً شواهد و داده‌‌های علمی را دیده باشیم که آب سرد از بهبودی پس از آسیب‌های ورزشی تایید می‌کند، ورزشکاران سال‌هاست که این مزیت را می‌دانند و از آن بهره می‌برند. این همان دلیلی است که وقتی عضله‌مان در اثر آسیب دچار کبودی می‌شود، بلافاصله از کمپرس سرد در جهت بهبودی عضله استفاده می‌کنیم زیرا انجام این عمل، کاهش التهاب را بدنبال دارد. با کاهش دمای ناحیه‌ای از بدن، انتقال خون گرم‌تر و تازه اکسیژن به آن ناحیه را تسریع می‌کنیم. و این امر باعث تسریع زمان بهبودی می‌شود. برخی از افراد ممکن است از دوش آب سرد به عنوان راهی برای کمک به جریان خون سریع‌تر در بدنشان بهره ببرند. این افراد شامل افرادی با گردش خون ضعیف، فشار خون بالا و دیابت هستند.
کمک به مبارزه با بیماری‌های رایج
بدن ما طوری طراحی شده است که در برابر عناصری که در معرض آن‌ها قرار داریم مقاوم شود. به عنوان مثال، لکوسیت‌ها یا گلبول‌های سفید به مبارزه با عفونت در بدن کمک می‌کنند. شوک با آب سرد در جریان خون باعث تحریک لکوسیت‌ها می‌شود. این بدان معناست که گرفتن دوش آب سرد می‌تواند به مقاومت شما در برابر بیماری‌های رایج مانند سرماخوردگی و آنفولانزا کمک کند.
حتی یک مطالعه از یک منبع معتبر نشان داد که دوش آب سرد می‌تواند بدن را در برابر انواع خاصی از سرطان مقاوم کند و یک کارآزمایی بالینی منبع معتبر در هلند نشان داد افرادی که دوش آب سرد می‌گیرند کمتر از کار بیکار می‌شوند!
افرادی که در حال آماده شدن برای جراحی یا سایر درمان‌های بیماری هستند که منجر به کاهش ایمنی می‌شود، در هنگام آماده سازی خود، در جکوزی و وان حمام سرد غوطه‌ور می‌شوند و یا دوش آب سرد می‌گیرند.
محدودیت‌ها و خطرات
دوش آب سرد یک درمان جادویی برای هر بیماری نیست. آن‌ها نباید به عنوان جایگزین استفاده شوند. بلکه باید به عنوان مکمل درمان‌های سنتی استفاده شوند.
لطفاً به یاد داشته باشید که افرادی که برای سلامت روان خود، دارو مصرف می‌کنند نباید به طور ناگهانی داروهای خود را به نفع درمان جایگزین قطع کنند. افراد مبتلا به افسردگی بالینی طولانی مدت یا تشخیص شرایط شخصیتی دوقطبی یا مرزی نباید تحت هیچ شرایطی از دوش آب سرد به عنوان جایگزینی برای آنچه که پزشک آن‌ها تجویز کرده است استفاده کنند.
اگر احساس بیماری می‌کنید یا اخیراً از بیمارستان مرخص شده‌اید و یا سیستم ایمنی بدن شما به خطر افتاده است، نشستن در جکوزی و وان حمام سرد یا دوش گرفتن با آب سرد را امتحان کنید. در حالی که دوش گرفتن با آب سرد برای اکثر افراد مفید می‌باشد، اما عادت کردن به این عمل کمی زمان‌بر است.
پیشنهاد و توصیه
راه ایده‌آل برای گرفتن دوش آب سرد این است که این عادت را برای خودتان راحت کنید. با کاهش آهسته دما در پایان یک دوش معمولی شروع کنید. آب را آنقدر سرد کنید که احساس نامساعد بودن کنید! سپس به مدت ۲ یا ۳ دقیقه زیر آب بمانید. تنفس عمیق به کاهش ناراحتی در ذهن شما کمک می‌کند. دفعه بعد که این تمرین را امتحان کردید، آب را کمی سردتر کنید.
سعی کنید یک یا دو دقیقه دیگر در آب سردتر بمانید. پس از انجام این فعالیت به مدت 7 تا 10 بار، متوجه خواهید شد که حتی ممکن است مشتاق باشید که در اکثر اوقات دوش آب سرد بگیرید و دوش گرفتن با آب گرم را کنار بگذارید!
